Tελικά τα κατάφεραν… Ο -κατά το διεθνές ποινικό δικαστήριο της Χάγης- νούμερο 1 καταζητούμενος εγκληματίας πολέμου, Τζότζεφ Κόνι έγινε σταρ του διαδικτύου τις τελευταίες ημέρες, χάρη στην αντι-προπαγάνδα, της –αμφιλεγόμενης- οργάνωσης «Invisible Children», μέσω του βίντεο Kony 2012 (εντάξει, τα είπα όλα σε μία πρόταση).
 

 
«Viral video/phenomenon» χαρακτηριζόταν από την Πέμπτη, κιόλας, σε όλα τα κοινωνικά δίκτυα, αφού σε 48 ώρες έκανε 30 εκατ. θεάσεις… και συνεχίζει ακάθεκτο.

 
Το βίντεο είναι επαγγελματικό, γυρισμένο σε χολιγουντιανό στυλ, να σου ματώνει την ψυχή. Με χάλασε στην αρχή που ο αφηγητής βάζει τον γιο του στην ταινία, γιατί έχω μια ευαισθησία στην παρουσία των παιδιών στα μίντια (και τα social μίντια επίσης).
 
Αλλά σκέφτηκα ότι ο αφηγητής και σκηνοθέτης, Τζέισον Ράσελ, ήθελε να τονίσει τη διαφορά ανάμεσα στην ευτυχισμένη ζωή του παιδιού του και των παιδιά της Ουγκάντας που τα απάγουν για να τα κάνουν στρατιώτες του τρομερού Στρατού της Αντίστασης του Κυρίου, του οποίου ηγείται ο Τζότζεφ Κόνι. Σήμερα ο στρατός βρίσκεται εκτός Ουγκάντας αλλά συνεχίζει τις επιθέσεις στα βορειοανατολικά εδάφη της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας και του νότιου Σουδάν. Οι επιθέσεις αυτές χαρακτηρίζονται από εξαιρετική βία, δολοφονίες, βασανιστήρια, λεηλασίες, ακρωτηριασμούς και απαγωγές παιδιών με μεθόδους χειρότερες και από το παιδομάζωμα της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Τα παιδιά υποχρεώνονται να σκοτώσουν τους γονείς τους ή να συμμετέχουν στον βιασμό της μητέρας ή της αδελφής τους. Κατόπιν, τα αγόρια γίνονται η «προσωπική ασπίδα» του Κόνι, ενώ τα κορίτσια καταλήγουν υπηρέτριες ή πόρνες στα στρατόπεδα.
 
Όλα τα παραπάνω είναι αλήθεια και όποιος θέλει περισσότερες πληροφορίες υπάρχει η οργάνωση Child Soldiers International που ασχολείται με το πρόβλημα διεθνώς. Κι ας μην ξεχνάμε, ότι οι αμερικανικές υπηρεσίες πλησιάζουν τους νέους της χώρας τους από την ηλικία των 16 ετών για να τους εξάρουν τις αρετές της στρατιωτικής ζωής. Το 2006, μάλιστα, σχεδόν 500 χιλιάδες μαθητές (από 14 ετών) συμμετείχαν στο πρόγραμμα εκπαίδευσης Junior Reserve Officer Training Corps Program, το οποίο πραγματοποιήθηκε μέσα στα σχολεία. Κάτι παρόμοιο συνηθίζεται και στη Ρωσία, όπου οι στρατιωτικοί μπορούν να «υιοθετήσουν» ορφανά μέσα στο στρατόπεδο, τα οποία, με αντάλλαγμα στέγη και σίτιση, κάνουν κάποιες δουλειές και στη συνέχεια ακολουθούν στρατιωτική καριέρα.
 
Το Kony 2012, πάντως, περιορίζεται στην Ουγκάντα. Μάλιστα, πολλοί από τους επικριτές του θεωρούν ότι εμμέσως προσκαλεί την αμερικανική κυβέρνηση σε στρατιωτική επέμβαση. Σοβαρότατη κατηγορία. Και όπως μου έγραψε και η Μαρία Κοκίδου, όταν, πρωί πρωί, την Πέμπτη το ανάρτησα στον τοίχο μου, «άραγε, γιατί οι Αμερικανοί ανακάλυψαν ξαφνικά πού πέφτει στον χάρτη η Ουγκάντα και ενώνουν τις φωνές τους ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης και για ένα κοινό καλό και λοιπές φανφάρες;» Μέχρι ν’ αρχίσω να ψάχνω καλύτερα, το διαδίκτυο είχε αρχίσει να βοά από τις αντιδράσεις, τις οποίες παρακολούθησα μέχρι το πρωί της Παρασκευής.
 
Καταρχάς, δύο παρατηρήσεις. Η πρώτη είναι ότι στο διαδίκτυο έβγαιναν ταυτόχρονα και τα θετικά και τα αρνητικά σχόλια, χωρίς, όμως, να φαίνεται, από τα πρώτα, ότι οι σχολιαστές έχουν πάρει χαμπάρι τι συμβαίνει -το έβλεπαν κάπου, τους άρεσε και συνέχιζαν να προπαγανδίζουν το Kony 2012. Κάτι που αποδεικνύει ότι το διαδίκτυο δεν έχει ωριμάσει ακόμα και είναι πεδίο δόξης λαμπρό για κάθε είδους προπαγάνδα.
 
Η δεύτερη παρατήρηση είναι ότι, την ώρα που είχα χαθεί εντελώς και προσπαθούσα να φτιάξω ένα storify για να βγάλω άκρη, ο «guardian» με ξεπέρασε και όχι απλώς παρουσίασε όλων των ειδών τις απόψεις, αλλά έκανε έκκληση σε διάφορους παράγοντες να στείλουν τη γνώμη τους. Την ίδια στιγμή, ο ανταποκριτής του στις ΗΠΑ προσπαθούσε να επικοινωνήσει με την «Invisible Children». Κάτι που αποδεικνύει ότι, στο τέλος, για να μάθουμε την αλήθεια, πρέπει να απευθυνθούμε σε έγκυρα μέσα ενημέρωσης -μπορεί και διαδικτυακά, δεν αντιλέγω.
 
Συνοπτικά, οι διαφωνίες που εκφράστηκαν (και εκφράζονται) αναφέρονται στα εξής:
 

• Στο ότι το πατρονάρισμα των δυτικών δεν βοηθά την Αφρική να βρει τον εαυτό της και να διαχειριστεί τα σοβαρά της θέματα.
• Στο ότι τα οικονομικά της «Invisible Children» κάθε άλλο παρά διαφανή είναι.
• Στο ότι η «Invisible Children» κάνει κυρίως μιντιακές εκστρατείες και όχι δουλειά επί τόπου.
• Στο ότι, λόγω της μεγάλης δημοσιότητας, μπορεί να υπάρξουν αντίποινα στον τοπικό πληθυσμό.
• Στο ότι δεν υπάρχουν αναφορές στην οικονομική πλευρά του θέματος (στην Ουγκάντα πρόσφατα ανακαλύφθηκαν σημαντικά κοιτάσματα πετρελαίου στα σύνορα με τη ΛΔ του Κονγκό).

 
Το κίνημα υπέρ του Kony 2012 άγγιξε απλούς πολίτες, άγγιξε φυσικά και διασημότητες. Τι Τζορτζ Κλούνεϊ, τι Αντζελίνα Τζολί, τι Ριάνα… Και τέλος, ο Λευκός Οίκος, δια του γραμματέα Τύπου. Τζέι Κάρνεϊ, συνεχάρη την «Invisible Children». Ας μην ξεχνάμε, ότι τον περασμένο Οκτώβριο ο αμερικανικός στρατός έστειλε 100 άτομα από τις ειδικές δυνάμεις του στην Κεντρική Αφρική, πρώτη φορά μετά το φιάσκο της Σομαλίας, το 1993 (σας παραπέμπω στο Black Hawk down).
 

 
Συμπέρασμα βγάλατε; Ελπίζω όχι, γιατί αυτό σημαίνει ότι είστε καλύτεροι από μένα. 
 
Όμως, ακόμα και μ’ αυτόν τον τρόπο, είναι καλό να αφυπνίζονται συνειδήσεις. Ακόμα κι αν περιορίζονται σε ιστορίες με καλούς και με κακούς, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη την ταραχώδη ιστορία της Αφρικής, η οποία βασανίζεται ακόμα από τα κατάλοιπα της αποικιοκρατίας. Η προσωπικότητα που σημάδεψε την Ουγκάντα, ο στυγνός δικτάτορας Ίντι Αμίν Νταντά, ξεκίνησε ως διοικητής του βρετανικού αποικιοκρατικού στρατού King’s African Rifles, πριν δηλώσει υποταγή σε μια άλλη μεγάλη δύναμη, τη Σοβιετική Ένωση. Και, όλως τυχαίως, μετά την εκδίωξή του βρήκε καταφύγιο σε μια μεγάλη σύμμαχο των ΗΠΑ, τη Σαουδική Αραβία.
 
Δε λέω ότι είναι κακό να στιγματίζουμε τον Τζότζεφ Κόνι. Απλώς, να ξέρουμε κάθε φορά τι βλέπουμε και από ποιον. Με την κρίση αξιοπιστίας που περνάει η πολιτική αλλά και τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης, έχουμε την τάση να βλέπουμε το διαδίκτυο ως σωτήρα της πολιτικής και δημοσιογραφικής αξιοπρέπειας. Γι’ αυτό, λοιπόν, ας τουιτάρουμε όλοι μαζί τα κομμάτια της catastroika.