Η απο-ουμπεροποίηση της Uber

Η απο-ουμπεροποίηση της Uber

Νά τώρα εμένα αυτά είναι που με εκνευρίζουν. Γίνεται μια αγοραπωλησία και πέφτουν όλοι πάνω στο οικονομικό της κομμάτι, πόσο ανέβηκε η μετοχή του τάδε και πόσο κέρδισε στο χρηματιστήριο ο δείνα. Το τι σημαίνει για την κοινωνία, σκασίλα μας.

Έτσι έγινε και με την αγορά της Postmates από την Uber την περασμένη Δευτέρα. Την Uber την ξέρει όλος ο κόσμος, ακόμα κι εδώ στην Ευρώπη. Όσο για την Postmates είναι μια εταιρεία διανομής φαγητού. Αν μείνουμε στο οικονομικό κομμάτι, η πρώτη εταιρεία έδωσε 2,65 δισ. δολάρια (σε μετρητά όχι μετοχές) ή αλλιώς το 5% της αξίας της περίπου για να αγοράσει τη δεύτερη. Τι καταλαβαίνουμε δηλαδή; Το ότι η διανομή φαγητού είναι μεγάλη υπόθεση. Η Uber έχει βέβαια ήδη τον δικό της κλάδο, την Uber Eats, αλλά καθώς φαίνεται χρειαζόταν ενίσχυση για να αντεπεξέλθει στη ζήτηση. Και όλοι είναι ευχαριστημένοι γιατί έδωσε μεν έναν σκασμό λεφτά αλλά η μετοχή της ανέβηκε κατά 6% με την ανακοίνωση της συμφωνίας και μόνο. Και να σκεφτείτε ότι η Postmates με 10% μερίδιο στην αμερικανική αγορά είναι πίσω από την DoorDash, που είναι η πρώτη στον χώρο.

Ο αστικός μύθος θέλει την ιστορία της Uber να ξεκινά το 2008 στο Παρίσι όταν οι συνιδρυτές της εταιρείας παρευρίσκονται σε μια διάλεξη. Όπως και στο Σαν Φρανσίσκο δεν μπορούσαν, λέει, να βρουν ταξί. Γυρίζοντας στην Καλιφόρνια δημιουργούν το UberCab, μια υπηρεσία που συνδέει τους οδηγούς με τους πελάτες μέσω μιας εφαρμογής σε έξυπνο κινητό. Ο πελάτης προσδιορίζει τη θέση του μέσω GPS, τον προορισμό του και ένας αλγόριθμος προτείνει την κούρσα στον οδηγό που θα είναι γρηγορότερα διαθέσιμος. Διαδραστική, αποτελεσματική και φθηνή, η εφαρμογή γνωρίζει απίστευτη επιτυχία στις ΗΠΑ και κατόπιν σε ολόκληρο τον κόσμο.

Το γεγονός ότι συνδέει τον πελάτη με τον οδηγό, την «παραγωγή» με την «κατανάλωση» χωρίς μεσάζοντες (παρόλο που παίρνει ένα ποσοστό), την κάνει μαζί με άλλες ηλεκτρονικές πλατφόρμες, όπως Airbnb, προάγγελο της οικονομίας του διαμοιρασμού ή αλλιώς συνεργατική ή διομότιμη ή κατ’ απαίτηση οικονομία, μια σύγχρονη διαδικτυακή οικονομία για τον 21ο αιώνα. Κάποιοι βέβαια προειδοποιούν ενάντια στον «καπιταλισμό της πλατφόρμας» που το νέο σύστημα προάγει. Οι πρώτοι εκθειάζουν την ελευθερία του «παρόχου της υπηρεσίας» απέναντι στα βάρη ενός συμβολαίου εργασίας και τις σχέσεις εξουσίας με ένα αφεντικό. Περισσότερη ελευθερία για τον εργαζόμενο και περισσότερη δύναμη για τον καταναλωτή. Και ταυτόχρονα χαμηλότερη τιμή υπηρεσίας. Όμως, έτσι η Uber θεωρεί τους οδηγούς της συνεργάτες και όχι εργαζομένους και τους αρνείται το πλαίσιο ασφαλείας των εργαζομένων (ασφάλιση, σύνταξη, άδεια) ακόμα αν εργάζονται σε πλήρες ωράριο και αποκλειστικά για μία μοναδική πλατφόρμα, όπως καταγγέλλουν οι δεύτεροι. Το 2015 στο Σαν Φρανσίσκο και το 2017 στο Ηνωμένο Βασίλειο τα δικαστήρια αναγνώρισαν στους οδηγούς της Uber (όπως και για τη Lyft) το στάτους του υπαλλήλου. Και πλέον και άλλες πολιτείες, όπως η Ουάσινγκτον, το Όρεγκον, το Νιου Τζέρσεϊ και η Νέα Υόρκη, σκέφτονται να κάνουν το ίδιο.

Μετά από χρόνια, ήρθε λοιπόν η ώρα μέσα στις επόμενες εβδομάδες η Uber να συμμορφωθεί με τις δικαστικές αποφάσεις.

Και η ανάγκη επέκτασης με την υποχρέωση συμμόρφωσης συμπίπτουν. Με τι καθεστώς θα αποκτήσει η Uber τους νέους της οδηγούς; Η Postmates, όπως και οι Uber, Lyft, Instacart και DoorDash, αναγνωρίζει μόνο ελεύθερους επαγγελματίες. Τι θα γίνει με τη συγχώνευση των δύο εταιρειών; Μήπως παίζουν καθυστερήσεις; Γιατί ταυτόχρονα και οι δύο είναι μέλη ενός συνασπισμού εταιρειών που εδώ και μήνες έχει ξοδέψει πάνω από 110 εκατ. δολάρια για λόμπινγκ υπέρ ενός νέου νόμου στην Καλιφόρνια ο οποίος θα τις εξαιρεί από την υποχρέωση να έχουν εργαζομένους. Αυτές οι συμπτώσεις με τρελαίνουν.

Πηγή: Παράθυρο